بنام خدا
|
|
●
|
نقش زرتشتیان درصنعت گردشگری ایران
|
|
|
|
دکتر فرین فرارونى :
|
زرتشتیان را از دیدگاه تاریخى میتوان تنها قوم ایرانى دانست که آداب و رسوم نیاکانشان را به سلامتی از گزند تازیانههاى زمان تا به امروز نگه داشته اند. به سخنی دیگر، در آداب و رسوم ما میتوان ردپایى از اخلاق و فرهنگ گذشتهى ایران را دید. گردشگرى ایران از گذشته تاکنون بر پایهى شناساندن تمدن ایران باستان به جهانگردان استوار بوده است. ازهمین رو، فرهنگ زرتشتیان به عنوان میراثدار این تمدن همواره زیر ذرهبین جهانگردان و همچنین دستاندرکاران این صنعت قرار داشتهاست.
خواه ناخواه افراد زرتشتى باید آگاهیهای بسیار دربارهی دین، فرهنگ و تاریخ گذشتهى خود داشته باشند تا بتوانند آن را به دیگران انتقال دهند.
آداب و رسوم زرتشتیان بسیار گوناگون است به گونهای که هرکدام میتواند براى گردشگران گیرا و جذاب باشد. از جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
١- خوراک
یکى از جاذبه هاى گردشگرى تنوع غذایى ملتهاست از همین رو، سفرهخانهها و رستورانها نقش ویژهاى در این صنعت بازى میکنند. زرتشتیان داراى فرهنگ غذایى ویژه هستند که میتواند براى دیگر ملتها جذاب باشد. جاى چنین مکانهایى که غذاهاى سنتى زرتشتیان را سرو کند، خالى است. از جملهى آنها میتوان به انواع آشها که شوربختانه دارد به دست فراموشى سپرده میشود، اشارهکرد.
آشهایی به نامهای بولانى، آش شولى، دونو، آش بلغور و... یا انواع خوراکیها همچون سیرگ، انواع حلواها ، کماج و بسیاری دیگر.
٢-هنرهاى دستى
فروشگاههاى ویژهى صنایع دستى یکى دیگر از اجزاى این صنعت به شمار میآید. هنرهاى دستى ویژهى زرتشتیان بسیار گوناگون است و میتواند براى گردشگران گیرایی داشتهباشد.ازجمله میتوان به این موارد اشاره کرد:
سوزن دوزى، زرتشتىدوزى،دولگدوزى،تزیین کله قند و...
جاى چنین فروشگاههایى در کنار سایتهاى گردشگرى ما خالى است.
٣-موسقى سنتى
توجه به موسیقی ویژهى زرتشتیان شامل آوازها، ترانهها ى قدیمى که در یادها باقى ماندهاست که هم اکنون توسط مردان و زنان زرتشتى در آیینها خوانده میشود. ترانه ها و اسباب نوازندگى ویژهای همچون دپ (دف) و دایره باید مورد بازنگرى قرار گیرد.
٣-لباسهاى محلى
مکناشوال، لباس سنتى زرتشتیان است که هنوز هم در جشنها و زیارتگاههاى یزد، زیبندهى تن دختران و زنان زرتشتى است. رنگهاى شاد و جشمنواز آن، نشان دهندهى فرهنگ پربار زرتشتیان است. باید استفاده از آن مورد پشتیبانی و تشویق قرار گیرد و دوخت آن از سوی هنرمندان انجام شود.
٤-جشنها و آیینها
سالنامهى زرتشتیان پر است از جشن و شادى. زنده و پررنگ کردن گهـنبارها، جشنهاى ماهـیانه، نوروز، سده، مهـرگان، تیرگان و... درجاى جاى ایران، مهمترین وظیفهى زرتشتیان است تا هـممیهنان و جهـانگردان را با این آیینهاى زیبا آشنا کنند.
سوگوارى و غم در دین ما منع شدهاست در صورتی که جهانگردان، ایرانیان را ملتى همواره سوگوار میشناسند. شادى وجشن جزو خون ایرانیان است اما شوربختانه در درازنای سدههای گذشته، این حق انسانى وارونه جلوه داده شدهاست. ما وظیفه داریم با پررنگ کردن این آیینها، این ویژگى ایرانیان به درستى، به جهانیان نمایش دهیم.
دین زرتشتى بر پایهى اندیشه، گفتار و کردارنیک استوار است. رفتار ما باید در هر جایگاهى که هـستیم، به این زیور آراسته باشد و در ارتباط با همدیگر و دیگران، از این الگوى رفتارى پا بیرون نگذاریم. در کارهاى روزانه، در دادوستد و در انجام هر شغلى که داریم، این رفتار انسانى را حفظ کنیم تا شایستهى آن باشیم و دیگران، ما را وارث نیاکان پرافتخار ایران بدانند.
اما نقش انجمنها و تشکلهاى زرتشتى در این میان چیست؟
گفتیم که گردشگرى صنعتى است اشتغال زا و همهی افراد، در هر سنى و شغلى میتوانند در آن فعالیت داشتهباشند. اگر هدف اصلى یا استراتژى همهی انجمنها و سازمانهاى زرتشتى سراسر ایران، رشد این صنعت باشد، میتواند اشتغالزایى بسیارى از جوانان را در پی داشتهباشد.
شماری از تشکلهاى زرتشتى، سالهاى سال است که در این زمینه فعالیت دارندکه جاى بسى سپاس دارد. از کهنترین آنها میتوان از کانون دانشجویان زرتشتى و سازمان زنان زرتشتى، نام برد. سفرهاى گروهی، آشنایى افراد با همدیگر و همبستگى بیشتر را در پی دارد. چه بسیار وصلتهاى عاطفى و شغلى که در این سفرهاى فرحانگیز شکل نگرفتهاست.
اما امروز، وقت آن رسیده که این فعالیتهاى فردى و جدا از هم را، به صورت هـدفمند و علمى دنبال کنیم. پیشنهادهاى زیر میتواند راهگشاى این هدف باشد:
١-بهرهگیری از افراد آموزشدیده و یا تشویق جوانان علاقمند به آموختن علمى جهانگردى.
٢-پشتیبانی از تشکلهاى کارآفرین برای ایجاد کارگاههـاى صنایعدستى، کمک به بازاریابى و فروش آنها در کنار جاذبهها و رویدادهاى جاذب جهانگردان و گردشگران.
٣-پشتیبانی و تشویق گروههاى هنرى، موسقى، رقص، نمایش و فراهم کردن امکانات، برای به نمایش گذاشتن این هنرها و به دست آوردن درآمد در کنار جاذبهها و رویدادها.
٤-پشتیبانی و تشویق افراد علاقمند به هنر آشپزى و فراهم کردن امکانات لازم براى نمایش غذاهاى سنتى در کنار جاذبه ها و رویدادها.
5- بازسازى روستاهاى زرتشتىنشین و تبدیل آن به سایتهاى گردشگرى نوین و به دست آوردن درآمد از آنها. روستاهایى همچون مزرعهکلانتر، قاسمآباد، جعفرآباد و الهآباد در یزد، پتانسیل آنرا دارند که به سایتهاى گردشگرى تبدیل شوند. بازسازى سایتهاى موجود در شهرهاى تهران، یزد و کرمان، با حفظ بافت سنتى آنها.
6- استفاده از برخی آتشکدههاى باستانى ایران به عنوان سایت گردشگرى ویژهى زرتشتیان و برگزارى آیینهاى سنتى در کنار آنها. آیینهایی همچون گهنبار پیتهشهیمگاه در آتشکدهی آذرگشسب که چندین سال است که برگزار میشود.
7-آگاهى دادن به مردم زرتشتى به خوشرفتارى همراه با مهمان نوازى با جهانگردان و غیرزرتشتیان و دادن آگاهی (اطلاعات) درست در زمینهى دینى و آیینى به آنها.
8- ایجاد و شکلدهى رویدادهاى تازه و تلفیق مراسم قدیم و جدید. همراهى گهنبارها و سنتهاى آیینى با همایشهاى علمى، هنرى و ورزشى در مکانهاى ویژهى زرتشتیان در سراسر ایران و تبدیل آن به یک سنت سالانه یا دو سالانه. برگزارى این مراسم به صورت جشنواره به طوریکه همه ساله در یک تاریخ معین رخ دهد، در درازمدت میتواند گردشگران را به سوى خود بکشاند.
9- تبلیغ و ترویج پتانسیلهاى بالقوهى گردشگرى زرتشتى درسایتها، نمایشگاههاى گردشگرى داخل و خارج کشور ، تهیهى بروشور برای معرفى سایتها و رخدادها. آگاهیرسانى گسترده براى جذب، جهانگردان به ویژه جهانگردان زرتشتى از سراسر جهـان.
فراموش نکنیم چندى است ما با موج گستردهى مهاجرت روبهرو هستیم. با شناساندن جاذبههاى ویژهى ملى و قومى خود به خواهران و برادرانمان در خارج از کشور، آشنایی آنها با فرهنگ اصیل نیاکان، افزایش ارتباطات و ایجاد تبادلات فکرى و فرهنگى با آنها، پدید میآید و این میسر نمیشود جز با همازورى.
|
نظرات شما عزیزان: